Yaz aylarının yaklaşmasıyla birlikte özellikle mesleki eğitim gören üniversite ve lise öğrencileri için staj dönemi de açılmış oluyor. Geçtiğimiz yıl pandemi dolayısıyla birçok genç staj yapma imkanı bulamamıştı. Bu yıl normalleşmelerle birlikte staj imkanlarının da açılması bekleniyor.
Firmalar faaliyetleriyle birlikte stajyer öğrenci kabul edecekler. Son yıllarda bu konuda da önemli adımlar atılırken, stajyerlik hem kayıtlı bir çalışma haline getirildi hem de gençler için maaş ödenmesi zorunlu kılındı. Mesleki eğitim kapsamında olan, 10 ve 10'dan fazla çalışanı bulunan işletmelerde öğrencilere staj yaptırılması gerekiyor. Buna göre de çalışan sayısının yüzde 5'i kadar sayıda stajyer bulundurma zorunluluğu var. Stajyerlere ödenecek ücretler, firmadaki çalışan sayısına ve o yıl geçerli asgari ücrete göre belirleniyor. Stajyerlere asgari geçim indirimi hariç net asgari ücretin yüzde 30'u kadar maaş ödenmek zorunda. Bu tutarın üzerinde ödemede sınır yok. Ancak bundan az maaş verilemiyor. Geçen yıl stajyerlere aylık en az 631,19 lira ödenirken, bu tutar bu yıl 767,27 liraya çıktı.
VERGİ KESİNTİSİ YOK
Stajyer ücretinden herhangi bir vergi kesintisi yapılmıyor. Stajyerlerin maaşlarının bir bölümünü devlet karşılıyor. Mesleki eğitim gören veya stajyer öğrencilere ödenebilecek en az ücretin 20'den az çalışanı olan işletmeler için 3'te 2'si, 20 ve üzerinde çalışanı olan işletmeler için 3'te 1'i devlet tarafından karşılanıyor. Devlet katkısı tutarı 20'den az personel çalıştıran işletmeler için 511,51 lira, 20 ve üzerinde personel çalıştıran işletmeler için 255,75 lira olarak uygulanıyor.
3 YIL SÜRE UZADI
Devlet katkısının ödenmesine ilişkin süre 2018-2019 eğitim ve öğretim yılından itibaren 3 yıl uzatıldı. 10 ve daha fazla personel çalıştıran mesleki eğitim kapsamındaki işletmelere stajyer bulundurmadıkları tespit edildiğinde cezai işlem uygulanıyor. Her öğrenci için eğitim süresince her ay asgari ücretin net tutarının 1/3'ü nispetinde, 20 ve daha fazla personel çalıştırılması halinde 2/3'ü nispetinde ceza var.
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARI
Resmi gazetede yayımlanan 42 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı özetle şöyle: İşletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere, yapılacak ödemelerin asgari ücretin net tutarının yüzde 30'undan az olamayacağına dair süre ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere ödenebilecek en az ücretin; 20'den az personel çalıştıran işletmeler için üçte ikisinin, 20 ve üzerinde personel çalıştıran işletmeler için üçte birinin, devlet katkısı olarak ödenmesine ilişkin süre, 2018-2019 eğitim ve öğretim yılından itibaren üç eğitim ve öğretim yılı uzatılmıştır. Kamu kurumlarına katkı ödenmez.
EMEKLİLİKTE GEÇERLİ DEĞİL
Staj sırasında öğrencilere aynı zamanda sigorta da yapılıyor. Öğrenciler için iş kazası ve meslek hastalığını kapsayan sağlık sigortası primleri ödeniyor. Kendilerine bir sigorta numarası veriliyor ve bu numara tüm çalışma hayatlarında kullanılıyor. Ancak yatırılan primler tamamen sağlık ile ilgili olduğu için emeklilik hesaplarında kullanılmıyor.
KİMLER MAAŞ ALIYOR?
■ MESLEKİ eğitim gören vatandaşlar ■ STAJ veya tamamlayıcı eğitim alanlar ■ ÇIRAK olarak görev yapanlar
ÖDEME NASIL YAPILIYOR?
■ STAJ yapanlara AGİ'siz net asgari ücretten ödeniyor ■ NET asgari ücretin en az yüzde 30'u veriliyor. ■ GSS pirimleri ve iş kazası, meslek hastalığı sigortası ödeniyor
NASIL HESAPLANIYOR?
■ NET ASGARİ ÜCRET: 2.825,90 TL
■ AGİ'SİZ NET ÜCRET: 2.825,90 - 268,31 = 2.557,59
■ EN DÜŞÜK STAJYER ÜCRETİ: 767,28 TL
DEVLET KATKISI NE KADAR?
■ 20 VE FAZLA PERSONEL: 767,28 X 1/3 = 255,76 TL
■ 20'DEN AZ PERSONEL: 767,28 X 2/3 = 511,51 TL
