Televizyon da canlı olarak sunduğumuz Ailece programı canlı yayınında konuk ettiğim uzman psikolog Şebnem Türkdalı Temizocak, İzmirli meslek profesyonelleri olarak konuya ilişkin neler yaptıklarını anlattı.
TERAPISTLER IS BASINDA
"Biz izmir Travma Terapistleri olarak depremzedelerle çalışmalarımıza başladık.
Gönüllülerimiz öncelikle travma mağduru kişilerle iletişim kurarken nelere dikkat etmeleri gerektiği konusunda, travmadan kendilerini nasıl koruyacakları ve kendilerini regüle etme konularında, travma ve yas konularında ayrıntılı olarak bilgilendiriliyorlar. Skoop İzmir Sosyal Kooperatifi Çevre ve İklim konularında çalışıyor olsa da ülkemizde gerçekleşen deprem ile birlikte çalışmalarını deprem bölgesi ve depremzedelere yönlendiren bir oluşum ve İzmir Ticaret Borsası koordinasyonunda çalışan TOBB KGK'nin Sanatta Girişimcilik Projesi desteği ile Sanat İyileştirir Projesi'ni oluşturdu. Biz de İzmir Travma Terapistleri olarak bu projeye destek vermek amacıyla İzmir ilçelerinden gelen depremzede çocuklar ve anneleri ile psikolojik triyaj çalışmaları yaptık.
Bu çalışmalar, 19 travma psikoloğu tarafından eş zamanlı olarak 5 ayrı grupla yapıldı.
Okul öncesi çocuklar, ilkokul çocukları, ortaokul çocukları, ergenler ve annelerden oluşan gruplarla ikişer saatlik uygulamalar yapıldı. Bu çalısmalar sonucunda yapılacak bireysel ve grup çalışmaları planladık. Uzun soluklu projede konusunda uzman travma terapistleri, sosyal hizmet uzmanları, formasyonu olan eğitim bilimcileri ve sanatçılar programı belirliyor. Terapistlerin tavsiyeleri ile oluşturulacak sanat eğitimlerine (seramik, resim, kukla, drama, gastronomi çalışmaları dahil edilecek."
KONUSMAYA ZORLAMA
Arada gönüllülerin depremzedelerle diyalog halinde iken nasıl bir iletişim dili kullanacakları konusunda sorduğum soruya da, gönüllülere psikolojik ilkyardım eğitimi verdiklerini tekrarladı.
Bu kavramı biraz açmasını istediğimde de şunları söyledi:
"PİY, bireysel ve toplumsal krizler esnasında ya da sonrasında hemen sunulması gereken bir erken dönem psikososyal müdahale yöntemidir (Doğal Afetler, Siddet, Kaza,Terör Saldırısı vb.) PİY, müdahaleci olmayan, pratik bakım ve destektir. Bireylerin kriz ya da travmatik bir olay sonrası ihtiyaçlarını ve endişelerini değerlendirir. İnsanların temel ihtiyaçlarının giderilmesine yardımcı olur.
Bireyleri dinlemek, ancak onları konuşmaya asla zorlamamaktır. İnsanları rahatlatmak ve onların kendilerini sakin hissetmelerine yardımcı olmaktır.
İnsanların bilgi, hizmet ve sosyal destek sistemlerine ulaşmalarına yardımcı olmaktır. İnsanları kriz ve travma sonrasında daha fazla zarar görmekten korumaktır. PİY, bir tanılama ya da tedavi yöntemi değildir, sadece yaşanan psikolojik krize müdahale etmeyi içerir.
Ani müdahale imkanı sunar ve herkes tarafından, her yerde uygulanabilir."
DAYANISMA RUHU
Şebnem hanım ve paydaşlarının bu çalışmaları, aklıma Eduardo Galeano'nun çok sevdiğim şu sözünü getirdi.
"Ben hayırseverliğe inanmıyorum.
Ben dayanışmaya inanırım. Hayırseverlik çok dikeydir. Yukarıdan aşağıya doğru gider. Dayanışma ise yataydır.
Diğer kişiye saygı duyar. Diğer insanlardan öğreneceğim çok şey var..."