Mütefekkir şairimiz Yahya Kemal'in çevresinde çeşitli düşüncede ve zihniyette kimseler vardı. Ortak yönleri şiirden, edebiyattan, sanattan hoşlanmaları ve bu alanlarla belirli ölçüde ilgilenmeleriydi denebilir. 1958'de vefat edince her biri şairimizi kendi penceresinden gördüğü şekilde anlattı. Yaygın kanaate göre Yahya Kemal işret meclislerinde bulunan rindmeşrep, yeme içmeden hoşlanan, gününü gün eden seküler yapıya sahip biridir. Onun derin ve "mü'min yüzü" ise nesir yazılarının basılmasıyla anlaşıldı. Bu mühim işi başaran ise Yahya Kemal Enstitüsü ve onun gayretli müdürü Nihad Sami Banarlı oldu.
1950'de kurulan İstanbul Fetih Cemiyeti İstanbul'un fethi, bu şehrin kültürü, sanatı, medeniyeti hakkında çalışmaları olan bir kuruluştur. Yahya Kemal'in vefatı sonrası, bu cemiyet bünyesinde 1958'de Yahya Kemal Enstitüsü açıldı. Enstitü, şairimizin varisleriyle anlaşarak geriye bıraktığı bütün evrakı ve malzemeyi (tereke) satın aldı. Bu noktada Ekrem Hakkı Ayverdi'nin maddi desteği ile N. S. Banarlı'nın vefa ve gayreti hatırlanmaya değer.
CAHİT TANYOL ÖRNEĞİ
Bu noktada Cahit Tanyol'u (1914-2020) anlamakta zorlanıyorum. Yaptığı bu hayırlı hizmetten dolayı Banarlı'ya ağız alınmayacak hakaretler yağdırır ve ona kin kusar. Ona göre Yahya Kemal'in dinle hiçbir ilgisi yoktu. Şairimiz "Mescitle meyhaneden birine gitmek zorunda kalsaydı meyhaneye yönelirdi."
Yahya Kemal üslubunda denebilecek "Kuruluş ve Fetih Destanı" gibi bir muhteşem kitabı olan Cahit Tanyol'u anlamak mümkün değildir. Mamafih internette yer alan bir söyleşisine bakılırsa: "Tanzimat'tan bu yana, Türk aydınlarının yüzde 99'u beyni yıkanmış olarak Türkiye'nin çökmesine yardım etmiş. Bunun içinde ben de varım." diyor ve "yüz yaşında hidayete erdiğini" söylüyor.
Cahit Tanyol bir makalesinde Y. Kemal'in şu dizelerine yer verir: "Aba var, post var, meydanda er yok/ Horasan erlerinden bir haber yok/ Uzun yollarda durdum hiç eser yok/ Diyar-ı Rum'a gelmiş evliyadan" Bunun üzerine şairimiz Tanyol'a kızar: "Sen ne yaptın, şimdi bu adamlar aba, post kelimelerini dillerine dolayacaklar, irtica irtica diye bağıracaklar!" Evvelce sözünü ettiğimiz sol-seküler çevrenin Yahya Kemal'i bile yıldırdığı görülür.
Y. KEMAL'İN KİTAPLARI
Yahya Kemal Enstitüsü yönetiminde başlangıçta dönemin çeşitli edebiyat ve sanat adamları varsa da zamanla çoğu ayrıldı ve Enstitü Banarlı ve Ayverdi'lerin omuzlarında kaldı. Bildiğim kadarıyla yayın yükü büyük ölçüde Banarlı'nın üzerindeydi. Bu son derece titiz, çalışkan ve gayretli bilim adamı Yahya Kemal'in önce şiirlerini yayımladı. Burada şairin düşünce ve görüşlerini iyi bildiği için her şeyi onun isteğine göre yaptı. Özel bir imla ve özel kağıt kullanarak en kaliteli şekli bulmaya çalıştı.
Yahya Kemal'in şiir kitapları: Kendi Gök Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgarıyle, Rubailer, Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyiş ve Bitmemiş Şiirler.
Düz yazılarından oluşan kitapları: Aziz İstanbul, Eğil Dağlar, Siyasi ve Edebi Portreler, Siyasi Hikayeler, Edebiyata Dair, Çocukluğum Gençliğim Siyasi ve Edebi Hatıralarım, Tarih Musahabeleri, Mektuplar Makaleler. Yeni çıkan Son Keşifler adlı, Mehmet Samsakçı'nın hazırladığı kitapta ise derlenmemiş şiir, makale, hatıra, röportaj ve mektuplar yer almaktadır.
